Door perfectionisme vliegt onze zelfvertrouwen en ons gevoel voor realiteit vaak de bocht uit. Volgens Céline Douilliez is perfectionisme het onvermogen om met imperfectie om te gaan. En dat is een zware opdracht voor velen.
Ik wilde een mail met een documenten request naar een klant sturen. Plots kwam er een gedachten stroom voorbij.. (lees storm). Stuur ik die mail nu? Ach nee, ik ben juist bezig met iets anders. Ja maar, als ik die nu stuur kan de ander al beginnen te zoeken en te antwoorden! Ach wacht, het is vrijdag, de persoon is vast bezig met alles nog snel af te werken. Maar stel dat hij/zij op vakantie gaat of nog erger, een sabbat jaar neemt? Door perfectionisme - hier het juiste moment kiezen om een vraag te sturen - vliegen perfectionisme en onze empathie vaak de bocht uit. Volgens Céline Douilliez is perfectionisme het onvermogen om met imperfectie om te gaan.
Perfectionisme is de bezorgdheid dat je doelen niet worden gehaald op de manier dat jij denkt dat ze moeten worden gehaald, imperfectie dus. Door schroom en gebrek aan zelfvertrouwen durven we te weinig met ons management in gesprek te gaan hoe je samen het resultaat van dat doel in gedachten hebt en hoe je het best in tussentijd progressie af toetst. Beide kampen moeten goed gealligneerd te zijn willen ze efficient en doeltreffend werken. De werkgever dient geduld uit te oefenen en zelf moet je wat mededogen hebben met jezelf. En dat laatste is een grote opdracht. Vaak hebben je doelen als perfectionist een irreëel kantje. We vergeten daarbij dat 80% heel goed is en 100% een utopisch getal. Het is beter een goed resultaat te bereiken in een project dat je vervolgens gaat optimaliseren op basis van feedback en ervaring dan een ‘kant-en-klaar’ pakket waar er later niet meer naar wordt omgekeken maar geen enkele voeling heeft met de realiteit.
Op de werkvloer is perfectionisme zowel een vloek en een zegen. Je wordt geprezen en gestimuleerd om je standaarden hoger te leggen want er hangen natuurlijk schouderklopjes en jaarlijkse beoordelingen aan vast. Maar het tast je zelfvertrouwen en je intrinsieke waarden aan en vormt zo een risico factor in het vormen van verschillende psychologische problemen. Om niet te spreken van stress in je relatie, uitbarstingen naar je kids en burn-out! De oorsprong van perfectionisme kan uit verschillende hoeken komen. Te strenge ouders, een chaotische leefwereld, aangeleerd gedrag, werkdruk en het effect van onze social media. En in een werkomgeving waar je leidinggevende dit niet erkent, aanpakt en je een spiegel voorhoudt, zal je perfectionisme woekeren als een frambozenstruik die overal in je gazon de kop op steekt. Lekkere vruchtjes (tijdelijk) maar doorns alom (tot de dag dat je hem snoeit!). De druk is groot. En in bedrijven wordt bewust geselecteerd op mensen die deze druk aankunnen. Of dit nu op lange termijn is of niet, naar dit risico wordt nog steeds te weinig naar gekeken. En daar komt perfectionisme om de hoek kijken.
Op de werkvloer zijn er verschillende voorbeelden die ik regelmatig tegen kom tijdens sessies: - ik ga niet voor die promotie want ik ben niet goed genoeg. Ik mis waarschijnlijk de kwaliteiten. - Die mail ga ik nog even 3x nalezen en liefst nog even door een collega - Die presentatie is echt niet klaar (naar jouw standaarden waarvan je denkt dat die dezelfde zijn van de hele wereld). - Ik heb een week nodig voor dat document, geen dag! (Irreële tijdsinschattingen) - Dit kan ik niet aandoen op het werk, wat gaan ze wel denken. - Pff, ik denk dat we toch nog niet de goede kandidaat hebben dus we blijven zoeken. - Of: pff, neem die kandidaat toch maar want ik geloof niet dat we überhaupt een goeie gaan vinden! Als ik deze hoor dan schiet mijn coaching brein in actie en zie je een klein zenuwtrekje aan mijn oog. Dus wat kunnen we hieraan doen!? Perfectionisme heeft verschillende profielen. De ene gaat lopen van zijn verantwoordelijkheid omdat hij/zij denkt het niet aan te kunnen, de ander bevriest volledig en sommige werken zich te pletter met succesvolle resultaten maar een depressie of burn-out als gevolg. De verantwoordelijkheid ligt uiteindelijk bij beide, zowel werknemer als werkgever. Want je kan dan nog altijd een minder leuke werkgever hebben, je hebt altijd een keuze, je hebt altijd de kans om te communiceren, terug te duwen….op een professionele manier.
Wat kan je als manager doen en hoe kan je je tools gebruiken? Luister en communiceer: De tijd nemen om te praten en te leren wat er in het hoofd omgaat van je medewerker is geen loze investering. Bekijk het als een druivensuiker tabletje. Even heel snel energie om snel te presenteren maar even snel uitgedoofd en een kwalitatieve nul-toekomst in het vooruitzicht. Minimaliseren is verboden. ‘Ach dat gaat wel over’ Je werknemer gaat snel merken dat hij niet serieus wordt genomen en dit leidt tot vermindering in productiviteit en motivatie. Luister naar de feiten en neem het serieus. Ga over tot een actie plan dat voor beide werkt en dat het perfectionisme van je medewerker in kaart brengt. Motiveer! Management of change. Vergelijk nooit met je eigen situatie. Elke persoon is anders. Het gaat hier om de werknemer en niet om jou dus hou de juiste focus. Je kan jezelf herkennen in zijn/haar perfectionisme maar gebruik dat juist als een opstapje naar een traject. Volg de werknemer consequent op. Situational leadership!
Constructieve feedback: misschien ook eens van andere collega’s? Wijzigen van team? In welke soort omgeving staat het perfectionisme op een laag pitje?
Wat kan je als werknemer doen? communiceer met je werkgever. Zorg dat je gehoord wordt en dat je ondersteuning krijgt. Jij neemt zelf de keuze om hiervoor je stem te laten horen. Maar hoe doe je dat? Verzamel data: geef voorbeelden van je perfectionisme en de aanleiding daartoe. Emoties mogen er zijn maar moeten je niet overheersen. In welke situaties loopt het mis, wat zijn je persoonlijke hindernissen. Verwoord je eigen standaarden en visualiseer deze naar je werkgever toe. Werk vanuit een ‘coöperatieve houding’ en niet vanuit een ‘verwijtende/defensieve houding’. Again, laat de emotie niet overheersen. Minimaliseer je situatie niet. Een ketting is maar zo sterk als zijn zwakste schakel. Het andere standpunt is echter nog belangrijker: namelijk dat de leidinggevende die zwakkere schakel als een opportuniteit moet zien om de boel te versterken, niet om de werknemer ermee rond de oren te slaan.
Heb jij meer vragen omtrent jouw perfectionisme en hoe je ermee kan omgaan op de werkvloer, neem dan gerust contact met me op!